ëres Ladines
N viac danter la stëiles Michelin
// Nathalie Stuffer //
Njenië ca da marënda y da cëina y ti dé da maië a mutons y mutans ie for mo suvënz udù sciche n lëur da d’ëila tla vita da uni di. Ma canche la va de cujiné a n livel aut iel belau mé ëi che mescëida la jopa.
A n livel aut iel majera pert i ëi che cujina. © Sebastian Coman / Unsplash
L mond dla sëures y dla maniera de cujiné nosc maië ie dessegur n mond scialdi faszinënt y desvalif, che à truep da nfé cun la cultura, ma nce cun l gusto persunel. A vel‘ un ti plej zeche y a vel' un zeche d’auter y perchël ne iel nia for saurì a cunsië a zachei ulache n maia bon. Purempò iel cër criters de cualità che resta unfat y tres chëi che n possa tlassifiché l maië. Nscila iel unì a se l dé guides che mostra su i posć ulache n maia bon. Danter la plu cunesciudes iel dessegur la Guida Michelin. La Guida Michelin nasc perdrët tla Franzia y dà cunsëies sun ulache n maia ora de mesura bon ti dajan una, doi o trëi stëiles ala ustaries bele dal 1926 inant. Plan plan an scumencià a dé cunsëies nce te d’autri paejes ora dla Franzia y ncueicundì ie la Guida Michelin deventeda la guida plu cunesciuda y de majera mpurtanza per i y la cunescidëures dl maië bon a livel internazionel. La Guida Michelin ti dà al mascimo trëi stëiles ai restauranc. Una na stëila uel dì che l restaurant pieta na cësadafuech de gran cualità y se merita de se fermé iló a maië. Doi stëiles uel dì che la cësadafuech ie ezelënta y l se paia a tò na desvieda per jì a maië iló y trëi stëiles uel dì che la cësadafuech ie unica y se merita de fé n viac aposta per jì a maië avisa iló.
Gwendal Poullenec, diretëur internazionel dla Guida Michelin, dij che chësc ie n fenomen globel: l ie de gran talënc ëila tla cësesdafuech, ma mé dinrer tla pusizion plu auta, avisa sciche te duc i autri lëures. Ël pënsa che l sibe mé na cuestion de tëmp y che la mentalità muderà tosc de chësc viers. Persunalmënter pënsi che chësc var durerà mo scialdi giut. Sce n cëla, pona cujina belau duta l’ëiles che à giapà na stëila te si restaurant persunel y nia da dependënta. Sambën che l lëur da cuega ie n lëur che se damanda truep sacrifizies, truepa ëures de lëur y nce n gran sforz a livel fisich. Nscila muessen te chësc ciamp suvënz mo crì ora danter lëur y familia. Spere dassënn che nce l’ëiles giape tosc l recunescimënt, nce ufiziel, per si bon lëur che les fej tla cësesdafuech. Ala fin, chi minëis’a che ti ebe nsenià ai ëi l amor per l cujiné y la tecniches de basa? Y ne iel pa nia truep cueghes che uel for inò lecurdé la sëures dla maniera de cujiné de si oma y de si lava?
Cujina pa i ëi miec?
Tla Talia iel ndut 11 restauranc da trëi stëiles, 35 restauranc da doves y 328 restauranc da una na stëila. Sce n cëla tres la lista di restauranc premiei sautel tl uedl dantaldut un: che l ie mé scialdi puec inuemes da d’ëila danter i miëures de cujiné. Nce pra la premiazion da chëst ann de chi che à giapà per l prim iede na stëila Michelin udoven dantaldut mé ëi che univa cherdei sun l palch. Per fé n ejëmpl iel mé una n’ëila tla Talia che à giapà trëi stëiles Michelin. Chësta ie stata la prima ëila tla Talia a unì premieda cun l mascimo dla stëiles y la cuarta sëura dut l mond. Bele chësc la dij longia sun la perzentuela de ëiles che mescëida pea a livel plu aut. Nteressant iel nce a auzé ora che propi tla Talia iel la perzentuela plu auta te dut l mond de ëiles che à giapà stëiles Michelin: 38 ëiles sun 374! Nce te Südtirol iel mé una n’ëila cun una na stëila sun 19 cueghes che à giapà na stëila Michelin.Gwendal Poullenec, diretëur internazionel dla Guida Michelin, dij che chësc ie n fenomen globel: l ie de gran talënc ëila tla cësesdafuech, ma mé dinrer tla pusizion plu auta, avisa sciche te duc i autri lëures. Ël pënsa che l sibe mé na cuestion de tëmp y che la mentalità muderà tosc de chësc viers. Persunalmënter pënsi che chësc var durerà mo scialdi giut. Sce n cëla, pona cujina belau duta l’ëiles che à giapà na stëila te si restaurant persunel y nia da dependënta. Sambën che l lëur da cuega ie n lëur che se damanda truep sacrifizies, truepa ëures de lëur y nce n gran sforz a livel fisich. Nscila muessen te chësc ciamp suvënz mo crì ora danter lëur y familia. Spere dassënn che nce l’ëiles giape tosc l recunescimënt, nce ufiziel, per si bon lëur che les fej tla cësesdafuech. Ala fin, chi minëis’a che ti ebe nsenià ai ëi l amor per l cujiné y la tecniches de basa? Y ne iel pa nia truep cueghes che uel for inò lecurdé la sëures dla maniera de cujiné de si oma y de si lava?