ëres ladines
La forza de vester sé nstësc
Cie suzedel pa sce n ne passenea nia ite tla strutures dla sozietà? Co possen pa mpo vester senzieres cun sé nstësc? Na ntervista a Tobias Stampfer che à fat
la transizion da n’ëila a n ël
la transizion da n’ëila a n ël

Tobias Stampfer © Photography der Sinne
Ciun fova pa l pëis che te oves, dan l mudamënt dl ses, tl cuntest soziel dla Val Badia?
Davia che ove bele mi suferënza pervia dl mudamënt dl ses, ne fovi nia bon de azeté la suferënza de mi genitores. Sëuraprò fovel pona mo la prescion dala sozietà. Sce tu ne ti ves nia do ala strutures dla sozietà, ne n’iel nia drët. Dut cie che ie autramënter ie fauz. Perchël me ascundovi do na mascra. L majer pëis fova avëi sëura chësta mascra. Uni di jivi ora tl mond, ma ne fove nia mé nstës. Mi psicologh me à dit che sce l ntëurvia ne azetea nia mi transizion, saral scialdi rie a la fé. Davia che laurove bele a Burnech da belau n ann, m'ei pensà che l ëssa pudù vester na bona soluzion jì a viver iló. Mpo pensovi: “La Val Badia ie nce mia. Tlo iel tan bel. Ie ne dësse nia avëi tëma de vester mé nstës, nce sce é tëma. L ie mpurtant che la jënt dla Val Badia me vëije y me azete.” Canche é metù man la transizion fovi perchël uni fin dl’ena tla Val Badia. Canche zachei ova bu, scumenciovi a me fé dumandes y nscila ei rujenà scialdi cun la jënt.
Co ie pa stat l mumënt canche te savoves che chësta ie la drëta streda?
Ie ne savove pa nia che chësta ie la drëta streda… ma ie sentive chël che fova te mé dedite: a viver cun na mascra fova l dulëur massa grant. Canche é metù man la terapia fovel dis a cësa che bradlove, nce sce fove cuntënt che ove metù man cun la terapia.
Ce fazion ova pa ti transizion sun la sozietà?
Ie son stat l prim che à fat la transizion tla Val Badia. Ie rate che l ne sibe nia mé stat n mudamënt per mé nstës, ma nce per dut l ntëurvia. Ie pënse che son duc l spiedl de duc. Canche é metù man de mustré l vëira mé nstës, à nce la sozietà scumencià a se mustré plu senziera y cun duta la sfumadures; uniun ie pu autramënter. La sozietà dla val Badia me à azetà. Ie ne me é nia sentì descriminà. Sambën audivi uni tant vel’ cumentar negatif, ma cun l tëmp ei capì che sce zachei à n problem cun chësc, pona iel SI problem. Ie ne ti feje pu no mel a deguni.
Co giates’a la forza al didancuei, pensan p. ej. nce ala politica atuela?
Ie giate la forza per dut mi percurs, ajache sënte de avëi na vita scialdi plëina, ma l mond al didancuei me fej bën tëma. L’America uel nes sfrië demez, nce la politica taliana ne n’ie per la cumunità LGBT. Sce tu ies autramënter, ne possi nia plu te cuntrolé, perchël uei te sfrië ora. Mpo ei crëta, dantaldut tla generazions che vën do. Uni tant vedi tla scoles a cunté de mi percurs.
Ce cunsëi ulësses'a ti dé ala jënt che tribulea?
Ie rate che la miëura cossa sibe de scuté su sé nstësc, per da vëira, se azeté y prijé sé nstësc. N iede che te es azetà té nstës, iel mpurtant che te nfurmeies. N à tëma da chël che n ne cunësc nia. Mplu ie mpurtant nia vester da sëui y costruì liams de valor y soc, nia mé cun la familia ma nce cun d’autra jënt. L ie rie capì cie che te sëntes laite, ma sce te ies na persona senziera, daulëibon y da maniera, pona abines aleac che te à gën. Aleac possen p. ej. nce abiné pra Centaurus, na urganisazion che mët a jì cunzerc, festes, sëires de nfurmazion y auter. Tl cunsëi de chësta lia sons nce ie laite. Chëst ann ai 28 de juni metons a jì per l prim iede l pride a Bulsan.
Co ie pa stat l mumënt canche te savoves che chësta ie la drëta streda?
Cie te à pa dat la forza per fé chësc var?
Nce sce ie y mi genitores stajan ert, ei crì la forza te mé nstës. Pensan a mé nstës coche Tobias, cun na berba, ei abinà la forza y speranza per n miëur l daunì.
Ce fazion ova pa ti transizion sun la sozietà?
Co giates’a la forza al didancuei, pensan p. ej. nce ala politica atuela?
Ce cunsëi ulësses'a ti dé ala jënt che tribulea?