Ëres Ladines
Zënza fla – Ëiles che ne paussa mei
// Nathalie Stuffer //
L druch devënta for majer y la cosses da fé for de plu, dantaldut per l’ëiles. Co possen pa fé a mené zeruch n mumënt per ne resté nia zënza fla?
Cialé sun sé nstësses ie mpurtant © istockphoto.com
N ucajion dl di dl’ëila che ie stat ai 8 de merz, iel for inò atuel a pensé do sun dut l pëis che l’ëiles porta sun si sciables uni di per ti vester a duc i duvieres che ti vën ciariei su. Cun la pandemia da coronavirus ie chësc deventà mo plu tler: ntan chësta situazion de crisa an udù che l fova inò majera pert l’ëiles a messëi lascé l lëur per pudëi ti sté do ai mutons y ala mutans y a dut l rest. Danter familia y lëur (y ne penson mé nia ala didatica a destanza), i lëures de cësa y te vel‘ cajo ënghe mo la cura dla jënt de tëmp, iel rie a abiné n mumënt per paussé, n mumënt per abiné inò adum energia, n mumënt mé per sé nstëssa. Ma avisa chisc mumënc ie de gran mpurtanza per ne resté nia zënza fla. Canche l druch devënta dut ntëur massa grant, iel fundamentel a cialé de mené zeruch n pue‘ per ne stlupé nia defin. Ti social media vëniel ultimamënter for inò rujenà avisa de chësta tematica, per nglëisc self-care (l cialé sun sé nstëssa) y me time (dl’aurela per mé nstëssa).
De plu manieres per cialé sun sé nstësses
Ma co fejen pa cuncretamënter a cialé sun sé nstësses y da ulà dëssen pa scumencé? Chël ie pu mé mo n stroz mplu che se monta su a duc i autri, pudëssen pensé. A chësc pont iel da auzé ora che l cialé sun sé nstëssa y se tò de pitli mumënc de pausa ne uel nia dì vester egoistes o fredes, ma l ie na cossa essenziela per l bënsté psico-fisich dla persona y per la prevenzion da cërta malaties, davia che l stress à nce cunseguënzes sun l sistem imuniter. L ie mpurtant a pië via cun de pitli vares, a scuté su i bujëns ndividuei y a abiné n pue‘ de tëmp per sé nstëssa. Suvënz ie propi l tëmp chël che mancia, ma l tleca mé puec menuc al di y de pitla cosses per scumencé a se fé dl bën nstësses. La prima maniera per fé chësc ie cialé sun l bënsté fisich. Tlo toma ite cosses sciche maië sann, fé almanco n pue‘ de sport (ënghe mé jì n pitl toch a spaz o jì a pe a lauré), cialé de durmì almanco 6-8 ëures uni di y cialé sun si corp. N’autra maniera mpurtanta ie chëla de cialé sun l bënsté mentel. Tlo vala per ejëmpl de rujené cun na persona a chëla che n ti à crëta de si problems y de vester boni de damandé aiut canche n se sënt sëuraciariei. Na bona idea possa ënghe vester chëla de scrì su si pensieres te n diare o de purvé a fé vel‘ pitla meditazion che n abina saurì te internet. Scialdi mpurtant ie nce l bënsté soziel, chël ulëss di l se sentì bën te nosta relazions, sibe cun cumpanies y colegs y coleghes de lëur, che cun nosc partner. Tlo iel de valuta mparé a comuniché nosc bujëns, da savëi uni tant nce da di de no y a abiné deberieda soluzions a problems. Chësc possa dut semië scialdi cumplicà, ma ënghe bel singuli vares sciche fé uni di zeche che nes fej cuntënc sciche p. ej. se tò cin menuc a na maniera cuscienta per bever n café cun gheneda, tré cin iedesc sot l fla o jì n pitl toch a spaz possa nes judé a nes taië ora de pitli mumënc mé per nëus. Nce sce n ne l miena nia, possa tel pitla pauses purté pro a fé dl bën a sé nstëssa, a se ancunté nstëssa cun pazienza y a ti jì permez plu saurì a duta la ndesfidedes che la vita porta cun sé.